همه‌چیز درباره

دیابت نوع یک

دیابت نوع ۱‌، بیماری خود-ایمنی است. سیستم ایمنی بدن، سلول‌هایی که در لوزالمعده انسولین تولید می‌کنند (سلول‌های بتا) را شناسایی نکرده و به این سلول‌ها حمله می‌کند، که موجب تخریب آنها می‌شود. در نتیجه بدن قادر به تولید انسولین کافی (هورمونی که میزان قند خون را تنظیم می‌کند) نیست.

شناسایی دیابت

_

شناسایی دیابت

گاهی اوقات تشخیص دیابت نوع ۱ و نوع  ۲ در کودکان مشکل است و ممکن است پزشک آزمایش­‌های بیشتری انجام دهد یا او را قبل از تأییدِ نوع دیابت تحت­‌نظر داشته باشد. ممکن است نیاز باشد که خون کودک بیش از یک بار گرفته شود بنابراین نتایج آزمایش اولیه می‌تواند با آزمایشی دیگر در روزی متفاوت تأیید شود.

پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص اولیه، بعضی یا همه­‌ی این آزمایش‌­های خون و ادرار را تجویز کند:

آزمایش هموگلوبین A1C

آزمایش خونی که میانگین سطح قند خون کودک را در طی ۲ تا ۳ماه اخیر نشان می‌دهد.

آزمایش قند خون ناشتا

نمونه‌ی خون پس از ناشتایی در طول شب، گرفته می‌شود.

آزمایش قند خون تصادفی

نمونه‌ی خون در زمان تصادفی گرفته می‌شود.

آزمایش کتون

آزمایشی که میزان کتون را اندازه می‌گیرد. محصول جانبی حاصل از تجزیه‌ی چربی در کودکانی که انسولین کافی در خون یا ادرار ندارند، است.
icon About

عوارض دیابت نوع یک

حتی با مدیریت دقیق، دیابت نوع ۱ می‌تواند کودک را در معرض بعضی عوارض جدی قرار دهد که نیازمند مراقبت‌های پزشکی فوری است که شامل کاهش قند خون (هیپوگلیسمی)، افزایش قند خون (هایپرگلیسمی) و دیابت کتواسیدوز (Diabetic ketoacidosis) است.

در بیماری دیابت نوع ۲، بدن قادر به استفاده‌ی صحیح از انسولین نیست یا انسولین را به مقدار کافی تولید نمی‌کند.

اسهال یا مدفوع آبکی در کودکان، معمولا در طی چند روز خود‌به‌خود از بین می‌رود ولی در صورت تداوم، نیازمند بررسی است.

زمانی که سیستم ایمنی غذا را به‌عنوان ماده‌ی مخرب شناسایی می‌کند، حساسیت غذایی اتفاق می‌افتد.

هیپوگلیسمی چیست؟

_

هیپوگلیسمی چیست؟

هیپوگلیسمی که به عنوان کاهش قند خون یا واکنش انسولین شناخته می‌شود، می‌تواند هنگامی که قند خون کودک شما بسیار کاهش یافته و بدنش انرژی کافی برای عملکرد مناسب را ندارد، اتفاق بیافتد. هیپوگلیسمی می‌تواند به علت مقدار زیاد انسولین یا در اثر مصرف نکردنِ وعده­ اصلی یا میان‌وعده، فعالیت بدنی بیش‌تر از حد معمولِ همیشه، یا بیماری که باعث استفراغ و اسهال می‌شود، اتفاق بیافتد. علائم هیپوگلیسمی شامل لرزش، عرق، ضغف، تاری دید و ضربان قلب سریع است.

اگر کودک شما هر کدام از علائم را داشته باشد، سطح گلوکز خون او را در صورت امکان اندازه بگیرید و به او کربوهیدرات‌هایی که سریعاً قند خون را بالا می‌برند مانند آبمیوه، آبنبات چوبی و یا کشمش بخورانید. سپس بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. در صورت عدم‌کنترل، هیپوگلیسمی می‌تواند منجر به فوریت پزشکی شود و حتی کودک هوشیاری خود را از دست دهد یا تشنج کند.

دیابت کتواسیدوز چیست؟

دیابت کتواسیدوز چیست؟

دیابت کتواسیدوز: وضعیت تهدیدکننده‌ی زندگی است که می‌تواند در اثر کمبود انسولین و قند خون بالا باشد.

بدون انسولین، بدن خالی از گلوکز برای تولید انرژی است و شروع به تجزیه چربی برای سوختن می‌کند که سبب می‌شود سموم قبل از این که از کلیه‌ها بیرون رانده شوند، به درون خون آزاد شوند.

دیابت کتواسیدوز ممکن است سبب تجمع در داخل مغز شده و منجر به از دست دادن هوشیاری، ایست قلبی یا نارسایی کلیوی شود.

اگر فرزندتان هر کدام از این علائم را داشته باشد، احتمالاً نیاز به توصیه‌های پزشکی خواهد داشت:

هایپر گلسیمی چیست؟

_

هایپر گلسیمی چیست؟

هایپرگلیسمی که به عنوان افزایش سطح قند خون نیز شناخته می‌شود، هنگامی که سطح قند خون خیلی بالا بوده و در جریان خون تجمع می‌یابد، اتفاق می‌افتد. این حالت ممکن است به علت نبودِ انسولین کافی، مصرف بیش از اندازه غذا یا غذای ناسالم، فعالیت بدنیِ کم، یا بیماری اتفاق بیافتد.

علائم هایپرگلیسمی می‌تواند شبیه علائم دیابت باشد که شامل ادرار بیش از حد، بستر-ادراری، کاهش وزن، تشنگی، عفونت قارچی واژن، حالت تهوع، و استفراغ است.

اگر کودک شما علائم یا نشانه­‌های هایپرگلیسمی را دارد، قند خونش را اندازه گرفته و کتون ادرار یا خونش را بررسی کنید. اگر سطح کتون زیاد بود با پزشک خود برای راهنمایی بیشتر تماس بگیرید.

درمان دیابت نوع یک

_

درمان دیابت نوع یک

هدف از درمان دیابت نوع ۱، کنترل سطح گلوکز و جلوگیری از بالا بودن قند خون کودک است. رژیم ایده‌آل برای مدیریت دیابت شامل انسولین‌درمانی، کنترل گلوکز و کتون، ورزش منظم و تغذیه­ سالم است.

«انسولین‌درمانی» انسولین بدن را که خود نمی‌تواند بسازد با انسولینی دیگر جایگزین می‌کند. این کار معمولاً با هر دو روش تأثیر بلند‌مدت (BASAL) و تأثیر کوتاه‌مدت (BOLUS) تزریق انسولین انجام می‌گیرد. بیشتر افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، از پمپ‌های انسولین به جای آمپول استفاده می‌کنند. پزشک شما می‌تواند بیشتر در مورد پمپ‌های انسولین به شما آموزش بدهد.

کنترل گلوکز

بسیار مهم است ­که در طول روز، سطح گلوکز خون کنترل شود. می‌توانید با بررسی گلوکز خون از طریق نوک انگشت و یا با نمایشگر مداوم قند خون  Continuous Glucose Monitor (CGM) این کار را انجام دهید.

کنترل کتون

هنگامی که بدن، انسولین کافی ندارد، کبد با تولید کتون اضافی (ماده شیمیایی که چربی را به انرژی تبدیل می‌کند) نبودِ انسولین را جبران می‌کند. سطح بالای کتون در خون می‌تواند نیازمند فوریت­‌های پزشکی باشد. در نتیجه، علاوه‌بر کنترل سطح گلوکز، زمانی که سطح گلوکز کودک بالاست یا هنگامی که کودک بیمار است، کنترل سطح کتون بسیار اهمیت دارد.

نقش غذا در مدیریت دیابت: بسیار مهم است که بدانید چگونه غذا بر گلوکز خون کودکان مبتلا به دیابت اثر می‌گذارد.

غذا خوردن موجب افزایش سطح گلوکز خون، و انسولین سبب کاهش سطحِ آن می‌شود. غذای زیاد با انسولین ناکافی نیز می‌تواند سبب افزایش گلوکز خون شود. غذای ناکافی با انسولین زیاد نیز سبب کاهش زیاد گلوکز خون می‌شود. علاوه‌بر این، نوع و مقدار غذا، میزان سرعت افزایش گلوکز خون را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. تنظیم غذا و انسولین با هم می‌تواند کمک کند تا گلوکز خون را در حد طبیعی نگه ­داریم.

کربوهیدرات‌ها

کربوهیدرات‌ها منبع مهم انرژی هستند. همچنین، ماده­‌ی غذاییِ اصلی هستند که بدن به گلوکز خون تبدیل­ می‌کند و به عنوان قند خون شناخته می‌شوند. همه­‌ی افراد برای سالم ماندن نیازمند مصرف کربوهیدرات هستند.

غذاهای کربوهیدراتی رایج شامل: نان، بیسکوییت، حبوبات، ماکارونی، برنج، میوه و شیر است.

کربوهیدرات‌هایی که فیبر بالایی دارند مانند غلات، میوه­‌ها و سبزی­‌ها دیر هضم شده و باعث احساس سیری می‌­شوند.

همچنین غذای پر از فیبر، افزایش ناگهانی قند خون پس از صرف غذا را کاهش می‌دهد.

کربوهیدرات فرآوری‌شده که فیبر کمتری دارد، می‌تواند میزان قند خون را افزایش دهد. مصرف کمتر کربوهیدرات فرآوری‌شده، به کنترل سطح گلوکز خون کمک می‌کند. متخصص تغذیه می‌تواند در مشخص کردنِ نوع و مقدار مناسب کربوهیدرات برای کودک کمک کند.

پروتئین‌ و چربی

پروتئین‌­ها و چربی­‌ها به کودکان کمک می­‌کنند تا احساس سیری کنند و تأثیر کمتری بر سطح گلوکز خون نسبت به کربوهیدرات­‌ها دارد.

به همین دلیل، به کودکان مبتلا به دیابت توصیه می‌­شود تا مواد غذایی و میان‌وعده‌های شامل پروتئین و چربی‌­های سالم مصرف کنند.

نمونه‌­های پروتئین‌­های سالم: مرغ، ماهی، کره بادام زمینی، پنیر و تخم­‌مرغ.

چربی­‌های سالم شامل: آووکادو، روغن زیتون، تخم­‌مرغ، آجیل و پنیر.

در‌حالی‌که این­‌ها می‌توانند بخشی از رژیم غذایی سالم باشند، مقدار مناسب پروتئین نیز مهم است. پروتئین­ زیاد ممکن است سبب افزایش گلوکز خون شود. چربی زیاد می‌تواند سرعت گوارش غذا را کاهش دهد و میزان ساختن غذا و انسولین را سخت‌تر کند.

چربی فراوان همچنین می‌تواند همراه با خطر بیماری‌های قلبی باشد. رژیم غذایی سالم برای افراد مختلف، معانی متفاوتی دارد؛ مشاوره با یک متخصص تغذیه، در تنظیم برنامه غذایی و آگاهی از مقدار مناسب غذا، به کودک کمک می‌کند.

drmahsataheri

دکتر مهسا طاهری

متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...

drmahsataheri

دکتر مهسا طاهری

متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...

icon About

آشنایی با دکتر مهسا طاهری

آشنایی با دکتر مهسا طاهری

دکتر طاهری، فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه علوم‌پزشکی ارومیه و دوره تخصصی بیماری‌های کودکان و نوزادان دانشگاه علوم پزشکی تبریز است و از سال 1384، در شهرهای مختلف آذربایجان‌غربی، فعالیت پزشکی داشته است.

از سال 1397 در ارومیه و در کنار ویزیت بیماران در مطب شخصی، در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی کودکان و نوزادان ارومیه، مشغول طبابت شده و در این مدت، پذیرای هزاران بیمار بوده است.