همه‌چیز درباره

دیابت نوع دو

دیابت نوع ۲ نوعی بیماری متابولیکی است، و زمانی به وجود می‌آید که بدن قادر به استفاده‌ی صحیح از انسولین نیست یا انسولین به مقدار کافی تولید نشود. دیابت نوع ۲ نوعی بیماری مزمن است که درمان قطعی ندارد و می‌تواند با تغذیه‌ی سالم، ورزش و داروهای خوراکی مدیریت شود. در بعضی موارد، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ نیز به انسولین نیاز دارند.

دیابت نوع دو و علائم آن

_

دیابت نوع دو و علائم آن

دیابت نوع ۲ به عنوان دیابت بزرگسالان نیز شناخته می‌شود. انواع زیاد دیابت در بزرگسالان گزارش شده‌­است. دیابت نوع ۱ در بین کودکان رایج­‌تر است هر چند، تشخیص کودکان و جوانان مبتلا به دیابت نوع ۲ در­­حال افزایش است این ممکن است به دلیل چاقی در کودکی باشد. دیابت نوع ۲ در بین کودکان آمریکایی-هندی، آمریکایی-آفریقایی، اسپانیایی، آمریکای لاتین یا آسیایی-جزایر پاسیفیک رایج­‌تر است.

ممکن است علائم دیابت نوع ۲ به آرامی پیشرفت کرده و یا به مدت طولانی ناشناخته باقی بماند، به همین علت، شناختنِ عوامل خطرساز اهمیت دارد. اگر کودک شما در خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است، باید به­‌طور منظم مورد آزمایش قرار بگیرد؛ چه علائمی داشته باشد و چه نداشته باشد.

icon About

پیش‌دیابت چیست؟

پیش‌دیابت وضعیتی است که سطح گلوکز خون بیشتر از حد معمول است ولی نه آن قدر که بتوان دیابت را تشخیص داد. پیش‌دیابت، عامل خطری برای ابتلا به دیابت است. اگر کودکی به پیش‌دیابت مبتلا شود، کاهش وزن و فعالیت بدنی می‌تواند برای به تعویق انداختنِ دیابت نوع ۲ و پیشگیری از ابتلا به آن، کمک‌کننده باشد.

دیابت نوع ۱‌ نوعی بیماری خود­ایمنی است که سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکننده­‌ی انسولین حمله می‌­کند.

کم­‌کاری تیروئید، نوعی بیماری است که تیروئید فعالیت کمی داشته و مقدار ناکافی از هورمون‌ها را تولید می‌­کند.

اختلالات تیروئیدی، موجب تولید خیلی کم و یا خیلی زیادِ هورمون­‌ها، و کم و زیادن شدنِ سرعت متابولیسم می­‌شوند.

انسولین چیست؟

_

انسولین چیست؟

انسولین در ورود گلوکز به داخل سلول‌های بدن کمک می‌کند. هنگامی که گلوکز وارد سلول­‌های بدن می­‌شود، می‌­تواند برای تولید انرژی استفاده شود و یا داخل کبد و ماهیچه‌­ها به عنوان گلیکوژن ذخیره شود تا بعد­ها مورد استفاده قرار بگیرد. بدون انسولین، گلوکز در جریان خون ذخیره می‌شود که این مسئله منجر به کمبود انرژی در سلول‌های بدن، و آسیب به بیشتر اندام‌ها در بلند­مدت خواهد شد که شامل چشم‌­ها، کلیه­‌ها، قلب و اعصاب است.

ممکن است کودک قبل از ابتلا به دیابت نوع ۲، نسبت به انسولین مقاومت نشان دهد. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه­‌ها، کبد و سلول­‌های چربی پاسخ به انسولین را متوقف کنند. در ابتدا، سطح انسولین آن­ها بالا خواهد بود اما به‌مرور زمان، سطح قند خون آن­ها بیشتر شده و منجر به بروز دیابت می‌شود. برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ باید انسولین تزریق کرده و قند خون خود را برای جلوگیری از عوارض کنترل کنند. انسولین به‌صورت دهانی مصرف نمی‌شود زیرا سیستم گوارش آن را تخریب می‌‌کند.

سبب ابتلا به دیابت نوع دو

_

سبب ابتلا به دیابت نوع دو

دیابت نوع ۲ بیماری متابولیکی است و هنگامی اتفاق می‌افتد که بدن قادر به تولید انسولینِ کافی و یا استفاده از انسولینی که لوزالمعده تولید می‌کند، نیست. زمانی که گلوکز نمی‌­تواند وارد سلول­‌های بدن شود، در درون خون تجمع پیدا می­‌کنند. در این حالت نه‌تنها سلول­‌ها انرژی مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کنند بلکه سطح زیاد قند در خون به بدن آسیب می‌رساند.

ژنتیک در دیابت نوع ۲ نقش دارد. اگر والدین کودک، مبتلا به دیابت نوع ۲ باشند کودک در خطر ابتلا به این بیماری است. غذا و ورزش نیز در دیابت نوع ۲ نقش دارند. مصرف غذای پرچرب و قند فرآوری‌شده، همانند افزایش وزن، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می­‌دهد. مشاوره با یک متخصص تغذیه می‌تواند برای ایجاد یک برنامه­ غذایی سالم، کمک‌کننده باشد.

علائم دیابت نوع دو در کودکان

احتمالا علائم کودک شما شامل:

  • تشنگی یا گرسنگی مدوام
  • نیاز مکرر به دفع ادرار
  • کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی
  • تاری دید
  • خستگی
  • بی‌­حسی یا احساس گز­گز در دست­‌ها و پا­ها
  • بهبود آهسته­‌ی زخم­‌ها
  • عفونت­‌های مکرر
نقش غذا در مدیریت دیابت

مهم است بدانیم چگونه غذا، گلوکز خون در کودکان مبتلا به دیابت را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

مصرف غذا موجب افزایش گلوکز خون می‌شود. انسولین موجب کاهش گلوکز خون می‌شود. غذای زیاد با انسولین ناکافی سبب افزایش گلوکز خون می‌­شود. غذای ناکافی با انسولین زیاد سبب کاهش گلوکز خون می‌­شود. علاوه‌بر آن، نوع و مقدار غذا، مقدار و سرعت افزایش قند خون را تحت‌­تأثیر قرار می‌دهد. تنظیم غذا و انسولین با هم، می‌تواند به حفظ سطح گلوکز خون در حد طبیعی کمک کند.

عوامل خطرساز دیابت
  • افزایش وزن و چاقی
  • داشتن والدین، خواهر یا برادر یا دیگر اعضای خانواده‌­ی نزدیک مبتلا به دیابت نوع ۲
  • ورزش نکردن منظم
  • کلسترول غیر­طبیعی یا فشار­خون بالا

علاوه بر این، دیابت نوع ۲ بعضی قومیت­‌ها را بیشتر از بقیه تحت‌تأثیر قرار می‌­دهد.

پروتئین‌ و چربی

پروتئین‌­ها و چربی‌­ها به احساس سیری کودک کمک می‌کنند و تأثیر کمتری بر سطح گلوکز خون نسبت به کربوهیدرات­‌ها دارند. به همین دلیل به کودکانِ مبتلا به دیابت توصیه می‌شود تا مواد غذایی و میان‌وعده‌های شامل پروتئین و چربی­‌های سالم مصرف کنند. نمونه‌های پروتئین‌های سالم شامل مرغ، ماهی، خوک، کره بادام زمینی، پنیر و تخم‌­مرغ هستند.

چربی‌های سالم شامل آووکادو، روغن زیتون، تخم‌­مرغ، آجیل و پنیر است.

در‌حالی‌که این‌­ها می‌توانند بخشی از رژیم غذایی سالم باشند، مقدار مناسب پروتئین نیز مهم است. رژیم غذایی سالم برای افراد مختلف، معانی متفاوتی دارد. متخصص تغذیه در کمک کردن به برنامه­‌ی غذایی و مشخص کردنِ مقدار مناسب غذا برای فرزند شما بسیار اهمیت دارد.

کربوهیدرات‌ها

کربوهیدرات­‌ها منبع مهم انرژی و ماده‌ی غذایی اصلی هستند که بدن آنها را به گلوکز خون تبدیل کرده و به عنوان قند خون شناخته می­‌شوند. همه­‌ی افراد نیاز دارند که برای سالم ماندن کربوهیدرات مصرف کنند.

غذاهای کربوهیدراتی رایج شامل نان، بیسکوییت، حبوبات، ماکارونی، برنج، میوه و شیر است.

کربوهیدرات­‌هایی که فیبر بالایی دارند مانند غلات کامل، میوه‌­­ها و سبزی­‌ها، دیر هضم شده و باعث احساس سیری می­‌شوند. همچنین، غذای پُر فیبر، افزایش ناگهانی قند خون پس از صرف غذا را کاهش می‌دهد.

مصرف کربوهیدرات فرآوری‌شده که فیبر کمتری دارد، می‌تواند میزان قند خون را افزایش دهد. مصرف کمترِ کربوهیدرات فرآوری‌شده، به کنترل دیابت نوع ۲ کمک می‌کند. متخصص تغذیه می‌تواند در مشخص کردن نوع و مقدار مناسب کربوهیدرات برای کودک، کمک کند.

تشخیص دیابت نوع دو

تشخیص دیابت نوع دو

اگر کودک علائم دیابت نوع ۲ را داشته باشد یا در خطر ابتلا باشد، دکتر ممکن است آزمایش خون و ادرار تجویز کند که شامل این موارد است:

ممکن است بیش از یک ­بار نیاز باشد تا از کودک خون‌گیری انجام بگیرد تا نتایج با آزمایش دوم در روز دیگر تأیید شود. تشخیص بین دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ در کودکان ممکن است مشکل باشد. احتمالا، پزشک متخصص قبل از تأیید نوع دیابت، به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته و یا کودک را تحت­‌نظر قرار خواهد داد.

تاثیر بلند مدت دیابت نوع دو

تاثیر بلند مدت دیابت نوع دو

با گذشت زمان، قند خون بالا می­‌تواند به اعصاب و اندام­‌های بزرگ آسیب برساند.

مدیریت دیابت با رژیم غذایی، ورزش و داروها برای نگه ­داشتنِ سطح قند خون در حد نرمال می‌­تواند خطرات بیماری را کاهش دهد:

درمان دیابت

_

درمان دیابت

از آنجا که دیابت نوع ۲، یک بیماری مزمن است، درمان آن، یک پروسه‌ی پیوسته خواهد‌ بود. ممکن است کودک نیازمند مراقبت‌های بهداشتی روزانه و بررسی‌های مکرر قند خون باشد. پس از تثبیت وضعیت کودک، هدف از درمان، نگه داشتن سطح گلوکز خون در حدِ نزدیک به بازه‌ی طبیعی خواهد­ بود.

کنترل دیابت نوع ۲ را می‌توان از طریق عادت­‌های غذایی سالم، کاهش وزن و فعالیت بدنی بیشتر، بهبود بخشید. تیم دیابت برای کمک به کودک در این موارد خواهد بود:

انتخاب غذای سالم

مدیریت وزن

کنترل وعده‌ی غذایی

فعالیت‌های بدنی روزانه

drmahsataheri

دکتر مهسا طاهری

متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...

drmahsataheri

دکتر مهسا طاهری

متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...

icon About

آشنایی با دکتر مهسا طاهری

آشنایی با دکتر مهسا طاهری

دکتر طاهری، فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه علوم‌پزشکی ارومیه و دوره تخصصی بیماری‌های کودکان و نوزادان دانشگاه علوم پزشکی تبریز است و از سال 1384، در شهرهای مختلف آذربایجان‌غربی، فعالیت پزشکی داشته است.

از سال 1397 در ارومیه و در کنار ویزیت بیماران در مطب شخصی، در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی کودکان و نوزادان ارومیه، مشغول طبابت شده و در این مدت، پذیرای هزاران بیمار بوده است.